Stanowisko
Prezydium Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie
z dnia 23 kwietnia 2020 r.
Przyjmowane przez państwo regulacje szczególne w zakresie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w okresie pandemii powinny być czasowe, niezbędne i proporcjonalne.
Należy uznać, że wprowadzone instytucje zawieszenia biegu terminów procesowych i administracyjnych spełniły swoją rolę i brak jest podstaw do dalszego ich utrzymywania, przy założeniu zapewnienia praktycznego wsparcia prezesów sądów w realizacji ich obowiązków w zakresie organizacji pracy sądów.
Konstytucja RP gwarantuje wszystkim równość wobec prawa. Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Prawo do rzetelnego procesu (w tym do rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie) gwarantuje także art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz art. 47 Karty Praw Podstawowych UE.
Mamy bez wątpienia do czynienia z sytuacją trudną i bezprecedensową, co więcej nie dającą się przewidzieć w zakresie jej dalszego rozwoju. Istniejące rozwiązania zawarte w przepisach postępowania, jak choćby stan siły wyższej, przywrócenie uchybionego terminu procesowego bez winy strony itp. zapewnią stronom należyty poziom ochrony w kolejnych tygodniach i miesiącach epidemii.
Przywrócenie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości powinno nastąpić w pierwszym możliwym terminie, to jest w terminie uchylenia kolejnej grupy ograniczeń.
Prezydium Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie apeluje do Ministra Sprawiedliwości o podjęcie inicjatywy legislacyjnej zmierzającej do:
- uchylenia szczególnych przepisów zawieszających bieg terminów procesowych i administracyjnych,
- dopuszczenia w szerszym zakresie prawa stron do komunikowania się z sądami za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym środków komunikowania na odległość służących do przekazywania dźwięku i obrazu.
Prezydium Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie zwraca się z prośbą do Ministra Sprawiedliwości oraz prezesów sądów o jak najszybsze zniesienie ograniczeń w działalności sądów, przy zachowaniu wszelkich możliwych i niezbędnych środków ostrożnościowych zapewniających określony przez Ministra Zdrowia dystans społeczny.